Nếu bạn đang đối diện với nhiều mục tiêu và kỳ vọng trong công việc mà không biết phải lên kế hoạch thực hiện như thế nào, thì đặt ra các mục tiêu thông minh sẽ là giải pháp tốt nhất cho bạn.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu về “Mục tiêu SMART (SMART Goals)”, bao gồm ví dụ và ý nghĩa của mục tiêu này để giúp bạn dễ dàng hoàn thành các nhiệm vụ được giao trong công việc.
SMART Goal là gì?
Mục tiêu SMART hay nguyên tắc SMART có tên gọi tiếng Anh là SMART Goals hay SMART Principle.
SMART Goals là cụm từ viết tắt của những mục tiêu, nguyên tắc được thiết lập một cách khôn ngoan nhằm định hình và thực hiện trong tương lai mà trong đó người đặt ra mục tiêu có thể là một cá nhân, một nhóm hoặc một tổ chức hoạt động kinh doanh.
Khi sử dụng mô hình “Mục tiêu thông minh” này, chúng ta hoàn toàn có thể biết được khả năng của mình có thể làm được gì và tiến hành xây dựng kế hoạch cụ thể cho chúng.
Thuật ngữ SMART Goals được sử dụng lần đầu tiên trong ấn bản “Management Review” (11/1981) của tác giả George T. Doran. Đến nay nó vẫn còn được sử dụng rộng rãi là bởi sự dễ hiểu và tính ứng dụng cao trong công việc.
Nội dung của Nguyên tắc SMART Goal
Mục tiêu S.M.A.R.T đại diện cho 5 chữ cái đầu tiên trong 5 từ tiếng Anh, bao gồm 5 nguyên tắc cơ bản để thiết lập Mục tiêu SMART:
- S – Specific (simple, sensible, significant): Cụ thể, dễ hiểu.
- M – Measurable (meaningful, motivation): Đo lường được.
- A – Attainable (agreed, achievable): Có thể đạt được, tính khả thi.
- R – Relevant (reasonable, realistic and resources, results-based): Tính thực tế.
- T – Time-Bound (time-based, time-limited, time/cost limited, timely, time-sensitive): Giờ giấc hoàn thành.
S – Specific (simple, sensible, significant)
S trong cụm từ SMART nghĩa là cụ thể, dễ hiểu.
Khi bạn đặt mục tiêu cụ thể, rõ ràng và dễ hiểu hơn, thì sự quyết tâm và nỗ lực của bạn sẽ được thể hiện nhiều hơn trong công việc.
Một trong những cách mà mọi người thường xác định một mục tiêu cụ thể là tưởng tượng và tìm câu trả lời cho các câu hỏi: Bạn muốn đạt được điều gì? Muốn có được một cái gì đó? Thu nhập như thế nào? Phát triển như thế nào?
Mục tiêu cụ thể trong SMART Goals là cơ sở cho các bước tiếp theo trong tương lai.
Khi soạn thảo mục tiêu của bạn, hãy cố gắng trả lời năm câu hỏi “W”:
- What: Có gì để tôi muốn đạt được?
- Why: Tại sao mục tiêu này lại quan trọng?
- Who: Ai có liên quan?
- Where: Trong trường hợp này nó nằm ở đâu?
- Which: Những nguồn lực hoặc giới hạn nào có liên quan?
Ví dụ: Mục tiêu của bạn trong 3 năm tới là có một cửa hàng kinh doanh nhỏ, nhưng đó không phải là một mục tiêu cụ thể. Bạn hãy lên kế hoạch và vạch rõ ra nên kinh doanh mặt hàng gì, kinh doanh ở đâu, cửa hàng của bạn sẽ ở đặt vị trí nào, vốn để mở một cửa hàng ấy là bao nhiêu? Từ đó, vạch ra chi tiết số tiền cụ thể bạn cần kiếm được trong 3 năm để dễ dàng hiện thực hóa được mục tiêu của mình.
M – Measurable (meaningful, motivating)
M trong cụm từ SMART có nghĩa là số liệu đo lường.
- Mục tiêu SMART cho thấy rằng mục tiêu của bạn phải có trọng lượng, tức là có thể cân, đo, đếm bằng các số liệu cụ thể nhất.
- Con người biết chính xác những gì mình cần đạt được bằng cách trả lời các câu hỏi: Số liệu cụ thể là gì? Ví dụ: Bạn muốn đạt được bao nhiêu điểm? Tỉ lệ phần trăm mục tiêu là bao nhiêu?…
- Các số liệu cụ thể hoạt động như cần cẩu để tăng động lực của bạn cao hơn. Ngược lại, nếu không có số liệu cụ thể, bạn sẽ bị lúng túng, dễ buồn chán và từ bỏ giữa chừng.
Như ví dụ trên: Bạn ước tính cửa hàng kinh doanh nhỏ đó sẽ sẽ cần 6 tỷ. Tức là mỗi năm bạn cần tiết kiệm 2 tỷ đồng. Tất nhiên, để có 2 tỷ/năm thì thu nhập hàng tháng của bạn phải trên dưới 200 triệu đồng (tương đương 2,4 tỷ/năm), trong mỗi năm nếu bạn chỉ sử dụng tối đa 400 triệu thì bạn sẽ tiết kiệm được khoảng 2 tỷ năm.
Con số cụ thể mà bạn đặt ra để đạt được mục tiêu giống như đòn bẩy để cổ vũ tinh thần bạn. Ngược lại, nếu không có những con số chính xác, bạn sẽ khó tập trung vào mục tiêu, dễ sinh ra chán nản, bỏ cuộc.
A – Attainable (agreed, achievable)
A trong cụm từ SMART có nghĩa là khả thi.
- Khi đặt mục tiêu, khả thi là một yếu tố rất quan trọng. Điều đó có nghĩa là bạn phải biết tính toán một cách thực tế, suy nghĩ về khả năng của chính mình trước khi đặt ra một mục tiêu quá xa nếu bạn không muốn từ bỏ giữa chừng.
- Để đảm bảo khả thi, bạn cần trả lời những câu hỏi sau đây cho chính mình: Mục tiêu này có thực tế, khả thi hay không? Mục tiêu này có quá cao không?
- Đặt mục tiêu khả thi không có nghĩa là bạn chỉ đặt cho mình một mục tiêu dễ dàng, đơn giản, nông cạn mà bỏ qua cơ hội để đối mặt với những thử thách lớn hơn.
Ví dụ: Nói về sở hữu cửa hàng kinh doanh nhỏ 6 tỷ trong 3 năm nhưng bạn chỉ làm nhân viên văn phòng thông thường hoặc lao động chân tay với thu nhập từ 10 đến 20 triệu / tháng thì để dư được 2 tỷ/năm là điều rất viển vông và phi thực tế.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn phải hạ thấp mục tiêu của mình mà chính là bạn phải suy nghĩ lại mình cần làm gì để đạt được mục tiêu đó, thay đổi cách làm, cách nghĩ tư duy để kiếm nhiều tiền hơn. Nên nhớ rằng chúng ta không thể đạt được kết quả mới nếu bạn vẫn làm theo cách cũ.
R – Realistic (reasonable, realistic and resourced, results)
R trong cụm từ SMART có nghĩa là tính thực tiễn.
Những mục tiêu mà bạn đặt ra cho bản thân không nên quá xa thực tế. Bạn có thể tận dụng các nguồn lực của mình để đảm bảo chúng được sử dụng đúng cách.
Hơn chỉ là thực tế, những mục tiêu của bạn phải được triển khai theo nhiều cách khác nhau để tập trung khả năng xử lý bất kỳ tình huống bất ngờ nào.
Tìm câu trả lời cho các câu hỏi sau đây để làm cho mục tiêu của bạn thực tế hơn: Liên quan đến tình huống hiện tại không? Cạnh tranh quá khốc liệt không?
Nếu bạn đặt ra một mục tiêu không thực tế, chắc chắn bạn sẽ không thể đạt được mục tiêu đó, do đó bạn sẽ cảm thấy tự ti, dễ bỏ cuộc và mất đạo đức làm việc.
Ví dụ: Với cửa hàng kinh doanh nhỏ 6 tỷ ở trên, nếu bạn vẫn giữ ở mức thu nhập từ 10 đến 20 triệu/ tháng thì không thể thực hiện được. Bạn có thể tìm kiếm nguồn thu nhập thứ hai, thứ ba từ nhiều nguồn, chẳng hạn như: cổ phiếu, đất đai, thậm chí cả tiền của người thân hoặc vay ngân hàng để kinh doanh.
T – Time bound (time-based, time limited, time/cost limited)
T trong cụm từ SMART có nghĩa là thời gian cụ thể.
Mọi mục tiêu lớn hay nhỏ đều cần được xác định thời gian cụ thể để hoàn thành.
Trong quá trình thực hiện, để biết mình đang đi đến đâu trên hành trình và điều chỉnh kịp thời khi cần thiết, bạn cần tự hỏi mình: Khi nào là thời gian hoàn thành? Thời gian đó có hợp lý không?
Nguyên tắc này cho bạn một cột mốc xác định thời gian cụ thể để bạn bước đến đỉnh chiến thắng.
Ví dụ: Bạn phải tiết kiệm ít nhất 2 tỷ đồng mỗi năm để xây dựng ngôi nhà biệt thự mơ ước của mình 5 năm sau. Vậy 5 năm là thời gian bạn sẽ hoàn thành mục tiêu lớn trong cuộc đời mình.
Các bước vận dụng nguyên tắc SMART
Định hình mục tiêu của bạn: Dựa trên các tiêu chí theo nguyên tắc Smart Goal là gì, tiến hành xác định mục tiêu của bạn.
- Viết mục tiêu đó lên giấy: Viết lại tất cả những gì bạn muốn đạt được trong tương lai trên giấy theo thứ tự ưu tiên, đặt nó trên bàn làm việc của bạn, dán nó trên bàn làm việc hoặc bất kỳ nơi nào bạn có thể nhìn thấy nó hàng ngày nhất. Cách này sẽ giúp bạn có động lực hơn cho bản thân, khiến bạn luôn suy nghĩ về những ý định cụ thể và thúc đẩy và giải quyết để thực hiện nó mỗi ngày.
- Tạo kế hoạch chi tiết để hoàn thành mục tiêu của bạn: Chia nhỏ ý định của bạn bằng cách xác định những gì bạn cần làm mỗi ngày/tuần/tháng/năm. Khi hoàn thành được mục tiêu ngắn hạn của bạn, hãy bắt đầu đặt mục tiêu dài hạn mà vẫn phải hoàn thành trong thời gian ngắn nhất.
Lưu ý: Bạn phải thường xuyên kiểm tra những ý định nhỏ đó để biết bạn đã làm được gì (tức là đã hoàn thành bao nhiêu % của kế hoạch) và mất bao lâu để đạt được đích đến.
Tốt nhất là tạo một bảng phân tích công việc được diễn ra với tần suất cao để biết phải làm gì trước, làm gì sau, những gì có tác động và cần phải làm ngay, khẩn cấp, vv để có một sự phân chia thời gian và ngành công nghiệp hợp lý.
Ví dụ áp dụng Smart Goal cho cá nhân
Trở thành vận động viên chạy bộ
- S – Cụ thể: Tôi muốn trở thành vận động viên chạy bộ
- M – Đo lường: Tôi muốn trở thành vận động viên chạy bộ chuyên nghiệp với thời gian chạy marathon dưới 2 giờ.
- A – Khả thi: Tôi muốn trở thành vận động viên chạy bộ chuyên nghiệp với thành tích chạy marathon dưới 2 giờ.
- R – Liên quan: Tôi muốn trở thành vận động viên chạy bộ chuyên nghiệp với thành tích chạy marathon dưới 2 giờ, để đủ điều kiện tham gia Marathon Quốc gia.
- T – Có thời hạn: Với khối lượng tập luyện và kinh nghiệm hiện tại, tôi muốn trở thành vận động viên chạy bộ chuyên nghiệp với thành tích chạy marathon dưới 2 giờ, để đủ điều kiện tham gia Marathon Quốc gia. Mục tiêu mới được đặt ra vào ngày 15 tháng 8 năm 2022.
Muốn có được sức khỏe trở lại
Mục tiêu bình thường: Tôi sẽ khỏe lại.
- S – Cụ thể: Tôi sẽ bắt đầu chạy hàng ngày và tập luyện để chạy marathon.
- M – Đo lường: Tôi sẽ tuân theo chương trình đào tạo của ứng dụng Nike để chạy marathon đầy đủ mà không dừng lại.
- A – Khả thi: Tôi đã chạy một số lần trước đây, cơ thể của tôi khá khỏe mạnh và marathon là 6 tháng kể từ bây giờ.
- R – Liên quan: Tôi muốn trở thành một người cân đối, khỏe mạnh và mạnh mẽ – Tôi muốn tràn đầy sức sống, năng lượng và niềm đam mê cho cuộc sống!
- T – Có thời hạn: Tôi đăng ký marathon 6 tháng kể từ bây giờ.
==>Tóm tắt ví dụ về mục tiêu SMART: Tôi sẽ theo chương trình đào tạo của ứng dụng Nike để chạy marathon 6 tháng kể từ bây giờ mà không dừng lại.
Muốn cải thiện các mối quan hệ
Mục tiêu bình thường: Tôi sẽ cải thiện các mối quan hệ của mình.
- S – Cụ thể: Tôi sẽ phát triển mối quan hệ của mình với bạn gái và mẹ.
- M – Đo lường: Tôi sẽ gọi cho từng người này hai lần mỗi tuần.
- A – Khả thi: Tôi nói chuyện với những người này thường xuyên và chúng tôi luôn nói rằng thật tuyệt nếu được nói chuyện nhiều hơn.
- R – Liên quan: Tôi muốn thắt chặt mối quan hệ xã hội của mình, cảm thấy được yêu thương và hỗ trợ nhiều hơn trong cuộc sống cũng như ủng hộ những người tôi yêu thương.
- T – Có thời hạn: Tôi sẽ bám sát kế hoạch này trong 3 tháng, sau đó đánh giá lại và lên kế hoạch cho các bước tiếp theo của mình.
==>Tóm tắt ví dụ về mục tiêu SMART: Tôi sẽ gọi bạn gái và Mẹ hai lần mỗi tuần trong 3 tháng để phát triển mối quan hệ của tôi với họ.
Muốn đạt được một dự án cá nhân
Mục tiêu bình thường: Tôi sẽ viết một cuốn sách.
- S – Cụ thể: Tôi sẽ viết một cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng dài 60.000 từ.
- M – Đo lường: Tôi sẽ viết xong 60.000 từ trong vòng 6 tháng.
- A – Khả thi: Tôi sẽ viết 2.500 từ mỗi tuần.
- R – Liên quan: Tôi luôn mơ ước trở thành một nhà văn chuyên nghiệp.
- T – Có thời hạn: Tôi sẽ bắt đầu viết vào ngày mai ngày 1 tháng 1 và kết thúc vào ngày 30 tháng 6.
==>Tóm tắt ví dụ về mục tiêu SMART: Tôi sẽ viết một cuốn tiểu thuyết dài 60.000 từ trong 6 tháng, hoàn thành vào ngày 30 tháng 6. Tôi sẽ làm điều này bằng cách viết 2.500 từ mỗi tuần.
Ví dụ áp dụng Smart Goal Cho Doanh Nghiệp
Nếu bạn muốn Khởi nghiệp
Mục tiêu yếu ví dụ: Tôi sẽ trở thành một doanh nhân.
- S – Cụ thể: Tôi sẽ bắt đầu kinh doanh dropshipping .
- M – Đo lường: Tôi sẽ làm việc trong công việc kinh doanh của mình trong 1 giờ mỗi ngày và mục tiêu là đạt được doanh số bán hàng đầu tiên của tôi trong vòng 2 tuần.
- A – Khả thi: Tôi đã xem một số video về dropshipping và biết rằng tôi có thể sử dụng woocommerce để bắt đầu tạo cửa hàng trực tuyến sau đó bắt đầu kinh doanh .
- R – Liên quan: Tôi muốn nghỉ việc, làm việc tại nhà và trở thành ông chủ của chính mình .
- T – Có thời hạn: Tôi sẽ bắt đầu vào thứ Bảy và bán hàng đầu tiên trong vòng hai tuần.
==>Tóm tắt ví dụ về mục tiêu SMART: Tôi sẽ bắt đầu kinh doanh dropshipping vào thứ Bảy. Tôi sẽ dành 1 giờ cho công việc kinh doanh này mỗi ngày và làm việc để đạt được doanh số bán hàng đầu tiên trong vòng hai tuần.
Tiếp thị một doanh nghiệp
Mục tiêu yếu Ví dụ: Tôi sẽ bán được nhiều hàng hơn.
- S – Cụ thể: Tôi sẽ học cách sử dụng Quảng cáo Facebook và đầu tư 30% lợi nhuận của mình vào kênh tiếp thị này.
- M – Đo lường: Mục tiêu là tăng gấp đôi doanh số bán hàng của tôi trong vòng 3 tháng.
- A – Khả thi: Tôi có một doanh nghiệp nhỏ khá thành công và sẵn sàng đảm bảo sự tăng trưởng về doanh số bán hàng.
- R – Liên quan: Tôi muốn tạo ra 6 con số mỗi năm khi làm việc tại nhà.
- T – Có thời hạn: Ngày mai tôi sẽ bắt đầu khóa học seo website và bắt đầu chạy các chiến dịch trả phí trong vòng 1 tuần. Sau đó, tôi sẽ tiếp tục tìm hiểu và mở rộng quy mô cũng như đánh giá kết quả của mình trong 3 tháng.
==>Tóm tắt ví dụ về mục tiêu SMART: Tôi sẽ bắt đầu khóa học Quảng cáo trên Facebook vào ngày mai và bắt đầu đầu tư 30% lợi nhuận kinh doanh của mình vào các chiến dịch trả phí trong vòng 1 tuần. Tôi sẽ tiếp tục tìm hiểu và đầu tư vào Facebook Ads để tăng gấp đôi doanh số bán hàng của mình trong vòng 3 tháng.
Trở thành nhà lãnh đạo phòng bán hàng
- S – Cụ thể: Tôi muốn trở thành nhà lãnh đạo của phòng bán hàng
- M – Đo lường: Tôi muốn trở thành nhà lãnh đạo của phòng bán hàng của một công ty có 300 nhân viên.
- A – Khả thi: Tôi muốn trở thành nhà lãnh đạo của phòng bán hàng của một công ty có 300 nhân viên.
- R – Liên quan: Tôi muốn trở thành trưởng phòng bán hàng của một công ty có kích thước 300 nhân viên, để tiếp tục phát triển kinh nghiệm kinh doanh của mình.
- T – Có thời hạn: Tôi muốn trở thành nhà lãnh đạo của phòng bán hàng của một công ty có kích thước 300 nhân viên, để tiếp tục phát triển kinh nghiệm kinh doanh của mình. Mục tiêu phải hoàn thành vào ngày 3 tháng 10 năm 2021.
Tăng tỷ lệ chốt đơn hàng
- S – Cụ thể: Tôi muốn gia tăng tỷ lệ chốt đơn hàng
- M – Đo lường: Tỷ lệ chốt đơn hàng đạt mức ít nhất 70% các cuộc gọi yêu cầu tư vấn sản phẩm
- A – Khả thi: Với khả năng của team Chăm sóc khách hàng và tính năng vượt trội của sản phẩm, tôi muốn tỷ lệ chốt đơn hàng đạt mức ít nhất 70% các cuộc gọi yêu cầu tư vấn sản phẩm
- R – Liên quan: Nhằm đạt doanh thu vượt trội
- T – Có thời hạn: Mục tiêu cần hoàn thành xong trước 31/12/2022.
Tăng tỷ lệ đóng đơn hàng
- S – Cụ thể: Tôi muốn tăng tỷ lệ đóng đơn hàng của mình
- M – Đo lường:Tỷ lệ đóng đơn hàng ít nhất là 70% trong số các cuộc gọi yêu cầu tư vấn sản phẩm
- A – Khả thi: Với khả năng của đội ngũ chăm sóc khách hàng và các tính năng nổi bật của sản phẩm, tôi muốn tỷ lệ đóng đơn hàng ít nhất là 70% trong số các cuộc gọi yêu cầu tư vấn sản phẩm.
- R – Liên quan: Nhằm mục tiêu bán hàng siêu việt
- T – Có thời hạn: Mục tiêu cần hoàn thành trước ngày 31 tháng 12 năm 2022.
Gia tăng sự hài lòng của khách hàng
- S – Cụ thể: Tôi muốn team Chăm sóc khách hàng nhận được sự hài lòng cao của khách hàng
- M – Đo lường: Với ít nhất 90% khách hàng đánh giá 5 sao sau khi nhận hỗ trợ qua tổng đài chăm sóc khách hàng
- A – Khả thi: Với năng lực, kinh nghiệm team Chăm sóc khách hàng hiện nay, tôi muốn team nhận được sự hài lòng cao của khách hàng, với ít nhất 90% khách hàng đánh giá 5 sao sau khi nhận hỗ trợ qua tổng đài chăm sóc khách hàng
- R – Liên quan: Nhằm gia tăng trải nghiệm hài lòng cho khách hàng
- T – Có thời hạn: Mục tiêu cần được thực hiện ngay trong tháng 11 năm 2022.
Lời kết
Nguyên tắc SMART là một trong những phương pháp hiệu quả để định hướng và đạt được các mục tiêu trong cuộc sống và kinh doanh. Để hiểu rõ hơn về nguyên tắc này, chúng ta cần xem xét các ví dụ cụ thể về SMART Goals. Bằng cách áp dụng nguyên tắc SMART, bạn có thể tăng khả năng thành công trong kinh doanh và cuộc sống hàng ngày.
Nếu bạn còn có thắc mắc gì, hãy để lại bình luận bên dưới để Website Chuyên Nghiệp giải đáp giúp bạn. Chúc bạn thành công khi áp dụng nguyên tắc SMART!
Trần Tiến Duy. Sinh ra và lớn lên tại Vũng Tàu. Hiện tại Trần Tiến Duy đang là SEO Manager tại Miko Tech Agency Marketing và Giảng viên Digital Marketing với các khoá học SEO Website tại trường FPT Tp.HCM. Với hơn 5+ năm kinh nghiệm Quản lý đội ngũ nhân sự, training & Đào tạo về SEO/ Content Marketing.